- امروز : سه شنبه - ۱۸ اردیبهشت - ۱۴۰۳
- برابر با : Tuesday - 7 May - 2024
علینقی عالیخانی
معمار ملی‌گرایی اقتصادی دهه چهل چگونه می‌اندیشید؟
در مطالعات توسعه، به‌ویژه در ایران، توجه به تجارب توسعه کشورهای موفق بسیار مرسوم است. هرچند نمی‌توان منکر فواید آشنایی با تجارب سایر کشورها بود، ولی نباید این سوگیری منجر به غفلت از بازخوانی و درس‌آموزشی از تجارب خودمان شود. در برهه‌های مختلف تاریخی، اقتصاد ایران با شکست‌ها و در برخی موارد با موفقیت‌هایی همراه بوده که توجه به این تجارب و بازخوانی آنها می‌تواند درس‌های ارزشمندی برای اقتصاد امروز ایران داشته باشد.
شاه دستور داد گران‌فروشان را شلاق بزنند
مهندس رضا نیازمند، معاونت صنعتی دکتر عالیخانی، وزیر وقت اقتصاد (41-48) از اختلاف نظر شاه و عالیخانی بر سر تثبیت قیمت‌ها می‌گوید. به باور او یکی از دلایل اختلاف و در نهایت استعفای عالیخانی از وزارت اقتصاد مخالفت عالیخانی با تثبیت قیمت‌ها و برخورد تعزیراتی با فروشندگان بود.
چه سیاست‌هایی باعث موفقیت اقتصادی دهه 40 شد؟
دنیای اقتصاد - برزین جعفرتاش: در مورد دلایل موفقیت اقتصادی دهه 40 مباحث کلی زیادی مطرح شده است، ولی کمتر به جزئیات موضوع و سیاست‌های بکار گرفته شده پرداخته شده است. در این مطلب مهمترین ویژگی‌های سازمانی و سیاستی حکمرانی اقتصادی دهه چهل ارائه می‌شود. در این مطلب مسائلی از قبیل تکنوکرات‌های اقتصادی، ویژگی‌های حمایت از تولید، روابط دولت با بخش خصوصی و توانمندی انتظام در دهه 40 مورد توجه قرار گرفته است. این دوره به‌ویژه از نظر کیفیت تکنوکراسی و سیاستگذاری صنعتی حاوی نکات ارزشمندی برای سیاستگذاران اقتصادی کشور است.
مفاهیم و سوابق ناسیونالیسم اقتصادی در ایران
دنیای اقتصاد- برزین جعفرتاش: در گفتمان اقتصادی رسمی چند سال اخیر کشور موضوعاتی مانند حمایت از تولید، مصرف کالای ایرانی و تقویت اقتصاد ملی بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند. البته سابقه این نوع دغدغه‌ها به بیش از یک قرن قبل بازمی‌گردد. برای مثال تاکید قائم‌مقام فراهانی برای داشتن توازن واردات و صادرات گمرکی باعث تنفر فرستادگان روس و انگلیس از او شد و در نهایت بر اثر توطئه سفیر انگلستان و برخی درباریان ایران به‌قتل رسید.
«دیدن کسانی مانند من برای آنها تازگی داشت»
مخالفت کشورهای غربی و به خصوص آمریکا با برنامه‌های توسعه صنعتی دکتر عالیخانی، وزیر اقتصاد وقت، بر کسی پوشیده نبود. این مسئله در خاطرات تکنوکرات‌های دهه چهل مورد تاکید قرار گرفته است. هرچند دکتر عالیخانی معتقد است پس از موفقیت مذاکرات ذوب آهن، خود شاه هم در ایجاد مشکلات برای عالیخانی نقش داشت.
اصل تشویق و تنبیه توامان در سیاست صنعتی
سیاست صنعتی مؤثر، ترکیب کارآمدی از به‌اصطلاح هویج و چماق است. یعنی نه می‌توان صرفاً با دادن امتیازهای انگیزشی ارتقاء فناوري و تغییر ساختاری را رقم زد و نه صرفاً با استفاده از سیاست‌های تنبیهی انگیزه لازم را برای کارآفرینی و حرکت در مسیرهای جدید و باارزش‌افزوده بالا ایجاد کرد. تاریخ سیاست صنعتی مملو از نمونه‌هایی است که هویج‌ها بدون چماق مؤثر به‌کار گرفته‌شده و اکثراً شکست خوردند.
با افزایش درآمدهای نفتی دهه پنجاه چه می‌کردیم؟ ویدیو
از مدیریت نامناسب درآمدهای فزاینده نفتی در ابتدای دهه پنجاه به عنوان یکی از عوامل نابسامنی‌های اقتصادی سال‌های منتهی به انقلاب یاد می‌کنند. پاسخ دکتر عالیخانی، وزیر اقتصاد در سال‌های 1341-1348، به این سوال که بهتر بود با این پول چه کنیم شنیدنی است.
معرفی 9 مدل کفش رسمی مردانه
راهنمای جامع نگهداری و شستشوی لباس
