آیا واقعا درست است که ماشین لباسشویی بیشتر از اینترنت دنیا را تغییر داده است؟
وقتی تأثیر تغییرات فناوری را ارزیابی می‌کنیم، تمایل داریم چیزهایی را که پیش‌تر رخ داده را کم‌اهمیت جلوه دهیم. البته، اینترنت عالی است – من اکنون می‌توانم در گوگل جستجو کنم و مکان دقیق این رستوران در حاشیه لیورپول یا هر چیز دیگری را پیدا کنم. اما وقتی به تأثیر این بر اقتصاد نگاه می‌کنید، عمدتاً در حوزه اوقات فراغت است.
اینترنت ممکن است الگوهای کاری افرادی مانند من و شما را به طور قابل توجهی تغییر داده باشد، اما ما در اقلیت کوچکی هستیم. برای اکثر مردم، تأثیر آن بیشتر در مورد حفظ ارتباط با دوستان و جستجوی چیزهایی اینجا و آنجا است. اقتصاددانان شواهد بسیار کمی پیدا کرده‌اند که نشان دهد از زمان انقلاب اینترنتی بهره‌وری افزایش یافته است.
و ماشین لباسشویی تحول بیشتری رقم زد؟
ماشین لباسشویی و سایر کالاهای خانگی با رهایی زنان از مشاغل خانگی و کمک به حذف مشاغلی مانند خدمات خانگی، ساختار جامعه را کاملاً متحول کرد. با فعال شدن زنان در بازار کار موقعیت متفاوتی در خانه به دست آوردند – آن‌ها می‌توانند به طور قابل اعتمادی شرکای خود را تهدید کنند که اگر با آن‌ها خوب رفتار نکنند، آن‌ها را ترک خواهند کرد و زندگی مستقلی خواهند داشت. و این پیامدهای اقتصادی بزرگی داشت. زنان به جای صرف وقت خود برای شستن لباس‌ها، می‌توانند بیرون بروند و کارهای سازنده‌تری انجام دهند. این پدیده اساساً نیروی کار را دو برابر کرده است.
ماشین لباسشویی در اینجا فقط یک عنصر است. عوامل دیگری به رهایی زنان کمک کرده است – فمینیسم، قرص و غیره.
بله، اما فمینیسم نمی‌توانست اجرا شود مگر اینکه برای جامعه‌ای که زنان بیرون می‌روند و کار می‌کنند این مبنای فناوری وجود داشته باشد. البته این فقط شامل ماشین لباسشویی نمی‌شود بلکه آب لوله کشی، برق، اتو و غیره را نیز باید در نظر گرفت.
آیا ما تمایل داریم اهمیت انقلاب‌های ارتباطات را بیش از حد ارزیابی کنیم؟
نه همیشه. اختراع ماشین چاپ یکی از مهمترین رویدادهای تاریخ بشر بود. اما ما اینترنت را بیش از حد ارزیابی می‌کنیم و نکات منفی آن را نادیده می‌گیریم. در حال حاضر اطلاعات زیادی در آنجا وجود دارد که در واقع زمانی برای هضم آن ندارید.
در فصل دیگری از کتاب، من درباره اقتصاددان آمریکایی هربرت سایمون صحبت می‌کنم، او استدلال می‌کند که مشکل ما اکنون نه کمبود اطلاعات که توانایی تصمیم‌گیری محدود است. اگر سعی کنید چیزی را در اینترنت پیدا کنید، سیلاب است. و از نظر بهره‌وری، اینترنت مضراتی هم دارد – به عنوان مثال، از زیر کار در رفتن را بسیار ساده کرده است.
اما در مورد سرعت محض که به ما اجازه انجام کارها را می‌دهد چه می گوییم؟
این هم اغراق‌آمیز است. قبل از اختراع تلگراف در اواخر قرن نوزدهم، دو تا سه هفته طول می‌کشید تا پیامی به آن سوی اقیانوس اطلس منتقل شود. تلگراف آن را به 20 یا 30 دقیقه کاهش داد – افزایشی بین 2000 تا 3000 برابر. اینترنت زمان ارسال، مثلاً، سه یا چهار صفحه متن را از 30 ثانیه ای که با دستگاه فکس نیاز داشتید به دو ثانیه کاهش داده است – کاهشی 15 برابری. مگر اینکه من معاملات آتی کالا را انجام دهم، نمی توانم به چیزی فکر کنم که واقعاً آنقدر مهم باشد که نیاز به ارسال آن در دو ثانیه بجای چند دقیقه باشد.
آیا اینکه اهمیت اینترنت را بیش از حد ارزیابی کنیم مهم است؟
در یک سطح، نه. اگر فکر کنم خورشید به دور زمین می‌چرخد، بر نحوه خرید مواد غذایی یا تدریس اقتصاد من تأثیری نخواهد داشت. اما جایی که اهمیت دارد این است که بسیاری از مردم یک اقدام سیاسی یا تصمیم تجاری را بپذیرند به دلیل این تصور که نتیجه تحولات فناوری و نه تصمیمات فعال انسانی است. بنابراین هرکسی که مخالف جهانی‌سازی کامل باشد، یک لودیت (جنبش اجتماعی ضد انقلاب صنعتی بریتانیا) مدرن است.
این ایده که اینترنت محرک جهانی شدن است، به رهبران کسب و کار و سیاستمداران این امکان را داده است که از زیر بار تصمیماتی که برای منافع شخصی خود گرفته می‌شوند شانه خالی کنند، زیرا مردم بسیار آماده پذیرش این بوده‌اند که همه چیز باید اینگونه باشد.
آیا ما اساساً ماهیت سرمایه‌داری را نادرست درک می‌کنیم، همانطور که از عنوان کتاب شما برمی‌آید؟
اجازه دهید با این جمله شروع کنم که من مدافع سرمایه‌داری هستم. به تعبیر وینستون چرچیل، من فکر می‌کنم که این بدترین سیستم اقتصادی به جز سایر سیستم‌ها است. بنابراین من ضد سرمایه‌داری یا آنارشیست نیستم. من می‌خواهم سرمایه‌داری کار کند. اما نسخه‌ای از سرمایه‌داری که در دو یا سه دهه گذشته انجام داده‌ایم، نسخه‌ای بسیار افراطی در بازار آزاد است که برخلاف ادعای بسیاری از اقتصاددانان، تنها یا بهترین راه برای اداره امور نیست. راه‌های مختلفی وجود دارد و در کتاب من نشان می‌دهم که کشورهایی که سرمایه‌داری را متفاوت بکار گرفته‌اند – حتی اگر امروز سرمایه‌داری بازار آزاد را اجرا می‌کنند – بسیار بهتر عمل کرده‌اند.
لینک اصلی مقاله در گاردین – ترجمه اختصاصی صدای تولید.
