شهر ونژو مرکز اصلی تولید کفش در چین است که به “پایتخت کفش چین” شهرت دارد. در سال 2004، خوشه کفش در ونژو 835 میلیون جفت کفش تولید کرد و 400000 نفر در این بخش مشغول به کار بودند. با این حال، روند توسعه این صنعت در این شهر همواره مطلوب نبوده است. به ویژه، تحریم مصرفکنندگان ناشی از بحران کیفیت در سال 1987 تقریباً خوشه این صنعت را ویران کرده بود.
خوشه تولید کفش Wenzhou در اواخر دهه 1970 ظاهر شد. روش تولید خوشهبندی موانع ورود سرمایه را کاهش داد زیرا بسیاری از مراحل تولید در بین کارگاهها یا شرکتهای خانوادگی مختلف پراکنده میشدند. در نتیجه، تعداد شرکتها و مجموع تولید به طور چشمگیری افزایش یافت. در مواجهه با فشار قیمت، بسیاری از شرکتها استراتژی «کیفیت پایین و هزینه پایین» را اتخاذ کردند. حتی برخی از آنها شروع به استفاده از مواد اولیه تقلبی برای کاهش هزینه تولید کفش کردند. رفتار آنها به شهرت کل صنعت در ونژو لطمه زد، زیرا اکثر تولیدکنندگان در آن زمان مارکهای خود را نداشتند، بنابراین مصرفکنندگان تصور میکردند که تمام کفشهای تولید شده در ونژو بیکیفیت هستند. کفشهای ونژو به «کفشهای یکروزه»، «کفشهای هفتگی» و «کفشهای پاشنه خراب» معروف شدند و تقریباً مترادف با کالای تقلبی بحساب میآمدند. نارضایتی مصرفکنندگان از کفشهای ونژو در 8 اوت 1987، زمانی که اداره صنعتی و بازرگانی Hangzhou چین 5000 جفت کفش ساخت ونژو را در ولین پلازا Hangzhou سوزاند و این رویداد از تلویزیون پخش شد به اوج خود رسید. در آوریل 1988، مصرفکنندگان یک مغازه فروش کفش ونژو را در یک مرکز خرید بزرگ در نانجینگ تخریب کردند. پس از آن، بسیاری از شهرهای دیگر برای بیرون کردن کفشهای ونژو از همین رویکرد پیروی شد. چانگشا، هاربین و ژوژو نیز کفشهای ونژو را در ملاء عام آتش زدند. دولتهای محلی شانگهای، نانجینگ، ووهان، چانگچون، شیجیاژوانگ و دالیان فروش کفشهای ونژو را ممنوع کردند. حتی تا آنجا که در روسیه، تابلوهایی مانند “محصولات ونژو ممنوع” و “اهالی ونژو از روسیه خارج شوند” در خیابانها به نمایش درآمد.
کارخانهای در شهر ونژو چین
البته این اتفاقات روی مثبتی هم داشت، این بحران فرصتی را برای بنگاهها و دولت محلی ایجاد کرد تا با یکدیگر برای بهبود کیفیت محصول در صنعت همکاری کنند. در مواجهه با تهدید نابودی توسط این بحران، انجمنهای تجاری محلی و دولت، برای نجات صنعت مجموعهای از اقدامات جمعی را برای بهبود کیفیت محصولان انجام دادند. انجمن کفش ناحیه ونژو، اولین انجمن کفش در ونژو، توسط گروهی از پیشکسوتان صنعت کفش در ژوئن 1988 تأسیس شد. این انجمن شامل بیش از 370 شرکت بود. از همه اعضا خواست تا به شهرت محصول خود توجه کنند و کیفیت محصول را بهبود بخشند. مقررات مختلفی را برای مهار رقابت مخرب، تنبیه تولیدکنندگان محصولات بیکیفیت و بازگرداندن اعتماد بین اعضای خود وضع کردند. به عنوان مثال، انجمن کمیته حقوق مالکیت معنوی جدیدی را برای حمایت و ترویج عرضه محصولات جدید و جلوگیری از گسترش محصولات تقلبی راهاندازی کرد. شرکتهای بد شهرت را در لیست سیاه قرار داد و آنها را بین تمام اعضای خود شرمسار کرد.
در سال 1993، دولت محلی ونژو راهبردی را برای ایجاد یک برند منطقهای پیشنهاد کرد که بر اساس آن تمام کفشهای تولید شده در ونژو باید با علامت “Made in Wenzhou” علامتگذاری شوند تا اجازه حمل به خارج از ونژو داده شود.
علاوه بر این، دولتهای محلی اقدامات اداری جدی انجام دادند. اداره نظارت بر کیفیت و فنی، اداره صنعت و بازرگانی و چندین آژانس مرتبط دیگر به رهبری دولت ناحیه لوچنگ شهر ونژو، دفتر مدیریت کیفیت کفش لوچنگ را به طور مشترک تأسیس کردند. تمام کفشهای تولید شده در ونژو باید توسط دفتر تایید شده باشد. این دفتر شروع به بازرسی منظم از شرکتها و نمونهبرداری از محصولات آنها کرد. اگر محصولات دارای استانداردهای کیفی باشند، دفتر گواهی صادر میکند. با این حال، اگر یک شرکت در تست کیفیت مردود شود، محصولات آنها از فروش منع میشدند. هنگامی که شرکتها مجوز تولید خود را از طریق اداره صنعت و بازرگانی تمدید میکنند، باید گواهینامههای کیفیت را برای محصولات خود ارائه دهند. در سال 1993، دولت محلی ونژو راهبردی را برای ایجاد یک برند منطقهای پیشنهاد کرد که بر اساس آن تمام کفشهای تولید شده در ونژو باید با علامت “Made in Wenzhou” علامتگذاری شوند تا اجازه حمل به خارج از ونژو داده شود. علاوه بر این، دولت همچنین شروع به ارائه مشوقهای مختلف برای تشویق شرکتهای محلی به ایجاد برند کرد. به عنوان مثال، اگر بنگاهی عنوان “برند معروف چین” را برای محصولات خود از اداره دولتی صنعت و بازرگانی بدست میآورد، دولت محلی یک میلیون یوان به شرکت اعطا میکرد. علاوه بر این، انجمن و دولتهای محلی برای تنظیم مقررات تبلیغات با یکدیگر همکاری کردند. آن دسته از شرکتهایی که توسط انجمن به دلیل شهرت بدشان در لیست سیاه قرار گرفتند، از هرگونه تبلیغات در ونژو منع شدند. از آنجایی که این منطقه مرکز اصلی نمایش تولید و بازار است، ادامه فعالیت کسب و کار برای بنگاههای مجازات شده بدون هیچ تبلیغاتی دشوار بود.
مقاله مرتبط «از کفش ملی تا صندل اوکاباشی» را مطالعه بفرمایید.
از منظر توسعه بینالمللی، چندین شرکت کانالهای توزیع در خارج از کشور را بر اساس صادرات توسعه دادهاند. در سال 2001، Kangnai Group فروشگاههای زنجیرهای در پاریس و نیویورک راهاندازی کرد و بعداً تعداد فرنچایزهای خارج از کشور را به 83 مورد رساند. متوسط قیمت صادراتی برای یک جفت کفش 15 دلار آمریکا و متوسط قیمت خردهفروشی 60 دلار آمریکا بود. Kangnai یک نمونه موفق برای کل صنعت کفشداری است که با چالش آنتی دامپینگ در بازارهای خارج از کشور سروکار دارد. علاوه بر گسترش فروشگاههای فرانشیز Kangkai، Aokang استراتژی همکاری با شرکت GEOX ایتالیا را برای فروش از طریق شبکه فروش GEOX دنبال کردند.
علاوه بر اینها، شرکتهای تولید کفش در ونژو شروع به راهاندازی مراکز تحقیقاتی و سایتهای تولیدی در خارج از کشور کردند. در سال 2004، شرکت کفش ای ونژو هازان مرکز تحقیقات کفش هازان-ویلسون را در ایتالیا راهاندازی کرد و با شرکت تولید کفش ویلسون ایتالیا و شرکت بازرگانی لیجیانگ در تایوان ادغام شد. در همین حال، هازان در یک کارخانه تولید در نیجریه سرمایهگذاری کرد و هازان را به اولین شرکت چندملیتی در صنعت کفش ونژو تبدیل کرد. Aokang همچنین در حال آمادهسازی برای یک منطقه توسعه صنعتی تولیدی در اتیوپی است و توسعه صنعت کفش چین همچنان ادامه دارد.