یکی از برندهای کفش که به تازگی فروشگاه‌های زنجیره‌ای متعددی تاسیس کرده، برند کفش پاما است. این برند در نگاه اول، جذاب و مستعد به نظر می‌رسد. «صدای تولید» برای آشنایی بیشتر مخاطبان با نقاط ضعف و قوت این برند نسبتا جوان (در حوزه خرده‌فروشی و برندینگ) این مطلب نقد و بررسی را آماده کرده است.
جذابیت ظاهری
احتمالا اولین چیزی که در برخورد با برند پاما توجه شما را جلب می‌کند تنوع و طراحی جذاب محصولات این برند به ویژه در بخش کفش ورزشی (کتانی) است. در این بخش چندین مدل کتانی جذاب و با طراحی مدرن به چشم می‌خورد. البته در بخش کفش‌های رسمی، دمپایی و صندل هم مدل‌های متنوع، با کیفیت و با طراحی قابل قبول وجود دارند ولی کفش‌های ورزشی با فاصله از تنوع و جذابیت بیشتری برخوردارند. استفاده از مواد اولیه باکیفیت هم بر جذابیت ظاهری محصولات افزوده است.
البته علیرغم وجود مدل‌های متنوع و جذاب، جای خالی چند مدل اصلی و مرسوم کفش ورزشی دارای زبانه خالی است.
جدا از محصولات، طراحی فروشگاه‌ها هنوز جای کار دارد و هویت مستقل شعبه‌ها شکل نگرفته است. هرچند برخی از فروشگاه‌های اصلی از ظاهر بهتری برخودار هستند. از آنجایی که چند سال بیشتر نیست که پاما وارد صنعت خرده‌فروشی شده، این مسائل قابل درک است.
نمایی از داخل فروشگاه پاما
همچنین تعداد قابل توجهی از شعب کفش بلّا هم نماینده فروش برند پاما شده‌اند. با اینکه این همکاری خبر خوبی هست و از ظرفیت خوب هر دو برند بهتر استفاده می‌شود، ولی جایگاه و چینش محصولات پاما در شعب کفش بلّا می‌تواند طراحی بهتر، یکپارچه و جذاب‌تری داشته باشند. البته بایستی توجه داشت که فروشگاه‌های بلّا مالکیت و مدیریت دولتی داشته و از اینرو تعامل با آن‌ها سخت است. واقعیت این است که فروشگاه‌های این شرکت و همچنین کفش ملّی به شدت نیازمند تعمیر و نوسازی هستند.
ظاهر فروشگاه اینترنتی پاما نیز هرچند قابل قبول ولی همچنان جای کار دارد. جدا از سرعت پایین در نمایش محصولات بیشتر، صفحه سایت چندان از نمادهای برند پاما بهره نگرفته است.
به طور کلی می‌توان گفت که از نظر ظاهری، محصولات برند پاما در سطح خوب، فروشگاه و سایت این برند در سطح متوسطی قرار دارد و هنوز جای کار و پیشرفت زیادی وجود دارد.
کیفیت
به طور نسبی عمده محصولات پاما از کیفیت قابل قبولی برخوردار هستند. به غیر از مدل‌های بسیار ارزان قیمت، بقیه محصولات کیفیت خوبی دارند. برای مثال کفش‌های ورزشی در رده قیمتی بالای یک میلیون تومان، عمدتا از کیفیت مناسبی برخوردار بوده و حتی می‌توان ادعا کرد در برخی از مدل‌ها، از کتانی‌های ویتنامی باکفیت‌تر و راحت‌تر هستند.
البته نکته کمی گیج‌کننده این است که تنوع مدل و به ویژه زیره‌ها بسیار زیاد است و برخی بهتر و راحت‌تر از سایر مدل‌ها هستند. به نظر می‌رسد برند پاما هنوز نتوانسته برای زیره و رویه کفش‌های ورزشی میان‌رده خود به فرمول ثابتی برسد. از اینرو نوعی سردرگمی در طراحی مدل‌ها به چشم می‌خورد. امید می‌رود با بازخوردهایی که از مشتریان گرفته می‌شود، محصولات پرفروش و به ویژه زیره‌های مناسب قالب‌سازی شده و در مقیاس گسترده برای تولید انواع مدل‌ها استفاده شود.
از طرف دیگر اختلاف قیمت محصولات هم عجیب است. از کفش‌های ارزان‌قیمت و نه چندان با کیفیت تا کفش‌های چند میلیونی در فروشگاه‌های پاما وجود دارند و خریدار نمی‌داند دقیقا این برند متمرکز بر کدام رده قیمتی/کیفیتی است. با این حال به جز محصولات ارزان‌قیمت این برند، سایر محصولات از کیفیت و راحتی قابل قبولی برخوردار هستند.
قیمت
همانطور که گفته شد یک نکته عجیب در مورد برند پاما، تولید محصولات در بازه‌های قیمتی بسیار متفاوت است. همه رده‌های قیمتی در شعب پاما وجود دارند؛ از کفش‌های ساده ارزان قیمت سیصد هزار تومانی تا مدل‌های چند میلیونی. این بازه بزرگ قیمتی باعث نوعی سردرگرمی هنگام خرید می‌شود و مشتری دقیقا نمی‌داند با چه برندی در کدام بازه قیمتی مواجه هست. البته هرچند پاما با تبلیغات تلویزیونی کفش‌های ارزان قیمت برندسازی خود را آغاز کرد ولی حالا به نظر می‌رسد عمده تمرکز این برند در تولید محصولات میان‌رده، یعنی کفش‌های بین یک تا دو میلیون تومان است.
نوع تخفیف و حراج این برند هم کمی غیرعادی است. به طوری که تقریبا هر هفته یا به مناسبت‌های مختلف تخفیف‌های 30 تا 50 درصدی روی تمامی کالاها ارائه می‌شود. در این برهه‌های زمانی جذابیت خرید محصولات پاما بسیار بیشتر می‌شود. شاید اگر بجای تخفیف‌های مداوم، قیمت محصولات تا جای ممکن کاهش پیدا می‌کرد، اعتماد مشتریان بیشتر جلب می‌شد. چرا که تخفیفات بالا و مداوم این پیام را به مشتری می‌دهد که قیمت اصلی محصولات به قیمت با تخفیف نزدیکتر است.
طرح‌های فروش با تخفیف پاما به طور مداوم اعلام می‌شود.
کلام آخر
به طور کلی پس از چند دهه رکود برندها در صنعت کفش، ظهور برند پاما خبر خوشی است. یک برند با محصولات متنوع و شعبه‌های متعدد که محصولات با کیفیت و قیمت نسبتا مناسب ارائه می‌کند. نقطه قوت این برند در نگاه اول کفش‌های ورزشی میان‌رده آن، یعنی در بازه یک تا سه میلیون تومان است. در این بخش، پاما مدل‌های متنوع، جذاب، راحت و باکیفیتی را ارائه می‌دهد. هرچند قیمت اصلی محصولات نسبتا بالا است، ولی پاما به طور مداوم تخفیف‌های 40 تا 50 درصدی می‌گذارد که جذابیت خرید را افزایش می‌دهد. هرچند بهتر بود که بجای تخفیف‌های مداوم، قیمت‌های اصلی کاهش پیدا می‌کرد تا در دوران غیرتخفیفی هم جذابیت خرید وجود داشته باشد.
تنوع محصولات در پاما نسبتا بالاست؛ کفش‌های رسمی و ورزشی، صندل و دمپایی مردانه، زنانه و بچه‌گانه در فروشگاه‌های فیزیکی و اینترنتی این برند عرضه می‌شود. همانطور که اشاره شد کفش ورزشی یا کتانی نقطه قوت این برند کفش هست و در این بخش می‌توانید از بین چندین مدل کفش ورزشی جذاب، راحت و با کیفیت انتخاب کنید.
بزرگترین مشکل برند پاما احتمالا مشخص نشدن بازار هدف این برند است. وجود محصولات ارزان‌قیمت 300 تا 400 هزار تومانی در کنار محصولات 3 تا 4 میلیون تومانی کمی عجیب است و معلوم نیست تمرکز برند پاما در چه بازه قیمتی/کیفیتی است. به نظر می‌رسد بهترین و جذاب‌ترین بخش محصولات پاما، در بازه میان‌رده با کیفیت و قیمت مناسب است. یعنی یک درجه بالاتر از کفش‌های ارزان‌قیمت که شامل محصولات در بازه قیمتی هفتصد تا دو میلیون تومان است. بایستی توجه داشت که میانگین قیمت کفش صادراتی ده دلار بابت هر جفت بوده و از اینرو بازار انبوه و با امکان صادرات در این بازه قیمتی است.
در نهایت می‌توان گفت این برند قدیمی کفش که به تازگی وارد حوزه برندینگ و خرده‌فروشی شده تا امروز عملکرد قابل قبولی داشته است. هرچند همچنان فاصله پاما تا تبدیل شدن به یک برند ملّی قابل اطمینان و رقابت‌پذیر زیاد است، امّا با کمی دقت و مشخص‌تر کردن راهبرد تولید و فروش، می‌توان تا حد زیادی این فاصله را پر کرد. همانطور که در عنوان مقاله گفته شد کفش پاما، یک برند جذاب و دارای پتانسیل ولی همچنان سردرگم است.
آیا شما از برند پاما خرید کرده‌اید؟ نظر شما در مورد این برند ایرانی کفش چیست؟ تجربه خود را با ما و سایر مخاطبان به اشتراک بگذارید.
