رد نگرش لیبرالی به تجارت همچنین توضیح میدهد که چرا سیاستمداران امروز از سیاست صنعتی استقبال میکنند. اکنون خودروسازان چینی از رشد شگفتانگیزی برخوردار هستند و این مسئله ترس از شوک ویرانگر دیگری را برانگیخته است. ولی در حقیقت باید از موفقیتهای خودروهای چینی تجلیل کرد نه اینکه از آن بترسیم.
تنها پنج سال قبل، صادرات خودروی چین تنها یک چهارم ژاپن بود، کشوری که در آن زمان بزرگترین صادرکننده جهان محسوب میشد. این هفته صنعت چین ادعا کرد که بیش از 5 میلیون خودرو در سال 2023 صادر کرده است که از کل صادرات خودروی ژاپن بیشتر است. بزرگترین خودروساز چین، بیوایدی، در سه ماهه چهارم سال نیم میلیون خودروی برقی (EVS) فروخت و تسلا را پشت سر گذاشت. خودروهای برقی چینی آنقدر جذاب، فریبنده و – مهمتر از همه – ارزان هستند که مهمترین محدودیت صادرات برای آنها امروزه کمبود کشتی برای حمل آنها است. با حرکت جهان به سمت کربنزدایی، تقاضا برای این خودروها بیشتر خواهد شد. تا سال 2030، چین میتواند سهم خود از بازار جهانی را دو برابر کرده و به یک سوم برساند و به سلطه برندهای غربی، بهویژه در اروپا پایان دهد.
از زمان اجرای دستور کار «ساخت چین» در سال 2014، چین با گستاخی قوانین تجارت جهانی را نادیده میگیرد و به خودروسازان خود پاداش میدهد.
این بار حتی برای سیاستمداران آسانتر خواهد بود که تقصیر از دست دادن مشاغل در غرب را به گردن بازی متقلبانه چینی بیاندازند. یک جو سرد ژئوپلیتیکی این احساس را تقویت میکند که تولیدات یارانهای به طور ناعادلانه کارگران غربی را در معرض خطر قرار میدهد. و قطعاً یارانههایی نیز وجود دارد؛ از زمان اجرای دستور کار «ساخت چین» در سال 2014، چین با گستاخی قوانین تجارت جهانی را نادیده میگیرد و به خودروسازان خود پاداش میدهد. به سختی میتوان درباره ارزش وامهای ارزان قیمت، تزریق سهام، یارانههای خرید و قراردادهای دولتی که شرکتهای چینی از آن منتفع میشوند به طور دقیق قضاوت کرد. اما بر اساس یک برآورد کلی، کل هزینههای عمومی در این صنعت در حدود یک سوم فروش خودرو در پایان دهه 2010 بود. این یارانهها اضافه بر غارت فناوری از طریق سرمایهگذاری مشترک با خودروسازان و باتریسازان غربی و کره جنوبی است.
بنابراین این وسوسه برای سیاستگذاران کشورهای ثروتمند جهان وجود خواهد داشت تا از خودروسازان خود در برابر هجوم رقبای مورد حمایت دولت چین محافظت کنند. در ماه اکتبر، کمیسیون اروپا تحقیقاتی را در مورد خودروهای چینی آغاز کرد. گفته میشود که جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، در حال بررسی افزایش تعرفهها بر آنها است، اگرچه خودروسازان آمریکایی که با تعرفه 27.5 درصدی بر خودروهای چینی و کمکهای قانون کاهش تورم محافظت میشوند، در حال حاضر چندان نگران رقبای چینی نیستند. با این حال، بیرون نگاه داشتن خودروهای چینی یک اشتباه است. منافع بالقوه غرب از عرضه وسایل نقلیه ارزان و سبز بسیار زیاد است – و هزینه اختلال و خطرات ناشی از ورود خودروهای چینی را کاهش میدهد.
استقبال از خودروهای چینی با قیمتهای پایینتر میتواند انتقال به آلایندگی صفر را تسهیل کند. ارزانترین خودروی فروخته شده در چین توسط byd حدود 12000 دلار قیمت دارد در حالی که ارزان ترین تسلا در آمریکا 39000 دلار است.
یکی از دلایل این است که جدا از مسئله تجارت با چین، بازار خودروها در حال تحول است. در سال 2022، 16 تا 18 درصد از خودروهای جدید فروخته شده در سراسر جهان الکتریکی بودند. در سال 2035 اتحادیه اروپا فروش خودروهای جدید با موتورهای احتراق داخلی را ممنوع خواهد کرد. اگرچه شرکتها در حین تغییر به سمت تولید خودروهای برقی کارگران خود را حفظ میکنند، اما این فرآیند به نیروی کار کمتری نیاز دارد. همانطور که اولین شوک چین زمان خود مسئول کمتر از یک پنجم کل مشاغل از بین رفته در بخش تولیدی بود – نابودی مشاغل در موارد بسیاری ناشی از پیشرفتهای فناوری بود – بنابراین خطر اختلاط اختلال ناشی از تغییر به سمت خودروهای برقی با مسئله تولید خودروی برقی توسط چین وجود دارد.
در مرحله بعد، سود حاصل از حفظ جریان آزاد تجاری را در نظر بگیرید. وسایل نقلیه یکی از بزرگترین خریدهای مردم هستند و حدود 7 درصد از مصرف آمریکاییها را تشکیل میدهند. خودروهای ارزانتر به معنای حفظ پول بیشتر برای خرج کردن در سایر بخشها هست به ویژه اینکه دستمزدهای واقعی به دلیل تورم تحت فشار هستند. و خودروهای چینی نه تنها ارزان هستند؛ بلکه از کیفیت بهتری به ویژه با توجه به ویژگیهای هوشمند برخوردارند. وجود صنعت خودروسازی نیز رشد اقتصادی یک کشور را تعیین نمیکند. دانمارک یکی از بالاترین استانداردهای زندگی در جهان را دارد بدون اینکه خودروساز باشد. حتی علیرغم موفقیت جریان خودروها در خطوط مونتاژ چینی، تا حدی به خاطر اختلالات ناشی از حمایتها و کنترل دولتی، اقتصاد در حال فروپاشی است.
در آخر، مزایای محیط زیستی را در نظر بگیرید. سیاستمداران در سرتاسر جهان متوجه شدهاند که درخواست از مصرفکنندگان برای استفاده از فناوریهای سبز، بهعنوان واکنشی در برابر سیاستهای پرهزینه کاهش انتشار گازهای گلخانهای، چقدر سخت است. این خودروها نیز در حال حاضر گرانتر از خودروهای گازسوز هستند (حتی اگر هزینههای جاری آنها کمتر باشد). بنابراین استقبال از خودروهای چینی با قیمتهای پایینتر میتواند انتقال به آلایندگی صفر را تسهیل کند. ارزانترین خودروی فروخته شده در چین توسط byd حدود 12000 دلار قیمت دارد در حالی که ارزان ترین تسلا در آمریکا 39000 دلار است.
مقاله مرتبط «تولید خودروی برقی دو تا سه برابر گرانتر از خودروی بنزینی تمام میشود» را مطالعه فرمایید.
در مورد خطرات چطور؟ تهدید صنایع ناشی از واردات ارزانقیمت معمولاً بیش از آنچه که هست دیده میشود. درس ظهور خودروسازان ژاپنی و کره جنوبی در دهه 1980 این است که رقابت با خارجیها شرکتهای داخلی را تشویق میکند تا دنده خود را تغییر دهند، در حالی که تازهواردان در نهایت تولید را به سلیقه مصرفکنندگان نزدیک میکنند. در حال حاضر، بیوایدی در حال افتتاح یک کارخانه در مجارستان است و بسیاری از خودروسازان چینی در حال جستجو برای یافتن سایتهایی در آمریکای شمالی هستند. در همین حال، شرکتهایی مانند فورد و فولکس واگن در حال رقابت برای رسیدن به شرکتهای چینی هستند. سال گذشته تویوتا اعلام کرد که پیشرفت در فناوری “حالت جامد” به آن اجازه میدهد وزن و هزینه باتریهای خود را کاهش دهد.
مقاله مرتبط «چگونه چین به غول صنعت خودروی برقی تبدیل شد؟» را مطالعه فرمایید.
نگرانی دیگر امنیت ملی است. وابستگی کامل به چین برای باتریها، که اهمیت آن برای اقتصادهای برقی بسیار فراتر از خودرو است، خطرناک خواهد بود. همچنین این امکان وجود دارد که خودروهای برقی که مملو از تراشهها، سنسورها و دوربینها هستند برای جاسوسی استفاده شوند (چین حتی تسلاهای ساخت این کشور را از حضور در برخی اماکن دولتی منع کرده است). اما تا زمانی که روسای جمهور و دولتمردان بتوانند با وسایل نقلیه ساخت غرب یا متحدانش تردد کنند، دلیل چندانی برای ترس مصرفکنندگان از خودروهای چینی وجود ندارد. آنها میتوانند خودشان درباره مسائل مربوط به حریم خصوصی قضاوت کنند و همچنین امکان بازرسی ماشینهای ساخت داخل آسانتر نیز خواهد بود.
بنابراین، سیاست گذاران باید میل حمایتگرایانه خود را مهار کنند و تنها در صورتی نگران باشند که خودروسازان غربی به طور کامل در خطر قرار بگیرند. با این حال، سهم بزرگتر از بازار برای خودروسازان چینی که موجب افزایش رقابت میشود جای نگرانی و ترس ندارد. اگر چین میخواهد پول مالیاتدهندگان را صرف یارانه به مصرفکنندگان جهانی و سرعت بخشیدن به انتقال انرژی کند، بهترین پاسخ استقبال از آن است.
این مقاله در تاریخ Jan 11th 2024 در مجلسه اکونومیست منتشر و به تاریخ 26/10/1402 توسط برزین جعفرتاش برای پایگاه «صدای تولید» ترجمه و منتشر شد.