شواهد تاریخی نشان میدهند که تمام کشورهای موفق دنیا در مرحله گذار، از سیاستهای صنعتی برای حمایت از ارتقای صنایع خود استفاده کردند. آنها صنایعی را در کشورهایی انتخاب کردند که اولاً ساختار عوامل تولید مشابهی داشتند، ثانياً رشد پویایی را تجربه کرده و ثالثاً درآمد سرانه نسبتاً بالاتری (نه خیلی بالاتر) از آنها داشتند.
- انگلستان صنایع هلند در قرن شانزده و هفدهم را هدف گرفت؛ درآمد سرانه این کشور 70% هلند بود.
- آلمان، فرانسه و آمریکا، صنایع انگلستان در اواخر قرن نوزدهم را هدف قراردادند؛ درآمد سرانه این کشورها حدود 60% تا 75% انگلستان بود.
- در دوران میجی، ژاپن صنایع پروسیا (آلمان) را هدف قرار داد؛ درآمد سرانه ژاپن حدود 40% پروسیا بود. در دهه 1960، ژاپن صنایع ایالاتمتحده را برگزید؛ درآمد سرانه این کشور در آن دوران 40% درآمد سرانه ایالاتمتحده بود.
مقاله مرتبط «مسئله انتخاب در سیاست صنعتی» را مطالعه فرمایید.
- در دهه 60 تا 80 قرن بیستم، کره، تایوان، هنگکنگ و سنگاپور صنایع ژاپنی را هدف قراردادند؛ درآمد سرانه آنها 50% درآمد سرانه ژاپن بود.
- کشور موریس در دهه هفتاد، صنایع پارچه و پوشاک هنگکنگ را انتخاب کرد؛ درآمد سرانه این کشور 50% هنگکنگ بود.
- در دهه هشتاد، ایرلند صنایع دارویی، شیمیایی، الکترونیک و اطلاعات ایالاتمتحده را انتخاب کرد؛ درآمد سرانه این کشور حدود 45% ایالاتمتحده بود.
- در دهه نود، کاستاریکا صنعت بستهبندی و امتحان چیپ حافظه کشور تایوان را هدف گرفت. درآمد سرانه این کشور حدود 40 درصد تایوان بود که در این بخشها، کشور مطرحی محسوب میشد.
سیاست صنعتی ناموفق عموماً آنهایی بودند که صنایع کشورهایی با درآمد سرانه 4 برابر یا بیشتر را هدف قرار دادند. اما چرا باید صنایع کشورهایی با رشد پویا، ساختار عوامل تولید مشابه و درآمد سرانه نسبتاً بالاتر (و نه خیلی بالاتر) را هدف قرار داد؟ فرض اصلی این است که ساختار عوامل تولید مشابه، مزیت نسبی مشابهی را به همراه دارد. ارتقاء صنعتی درگرو مزیت نسبیای است که خود منتج از ساختار عوامل تولید است.
صنایع کشوری با رشد پویا بهاحتمالزیاد با مزیت نسبی آن کشور سازگار هستند. بعضی از آن صنایع با رشد کشور و ارتقاء ساختار عوامل تولید، مزیت نسبی خود را از دست میدهند. آن صنایع در حال غروب[1]، مزیت نسبی پنهان کشورهای عقبمانده با ساختار عوامل تولید مشابه خواهند بود. در حقیقت پیشگامان ارتقاء صنعتی، یک نقشه راه تدوین سیاست صنعتی برای کشورهای عقبمانده محسوب میشوند.
[1] Sunset Industries
این مطلب ترجمه بخشی از کتاب اقتصاد ساختاگرایی جدید نوشته جاستین لین، اقتصاددان ارشد بانک جهانی است.