بنیاد دفاع از دموکراسی یکی از تندروترین لابی‌های آمریکا سال‌هاست که سیاست تحریم و حمله نظامی علیه ایران را در واشنگتن دنبال می‌کند. یادداشت یکی از مشاوران ارشد این موسسه در مورد صنعت خودروسازی داخلی نکات جالب توجهی دارد. مهمترین نکات یادداشت در موارد زیر خلاصه شده است:
- شرکت ایران‌خودرو و سایپا با کاهش نیاز به واردات خودرو مانع فروپاشی اقتصاد شده‌اند.
- با افزایش واردات بایستی منابع ارزی ایران را تضعیف کرد.
- تحریم‌ها مانع تولید خودروهای جدیدتر و بهتر هستند.
- آمریکا بایستی مانع ارسال قطعه به ایران شود تا مجبور به واردات خودرو شوند.
در یادداشت قاسمی‌نژاد می‌خوانیم که شرکت ایران خودرو و سایپا «با کاهش نیاز کشور به خودروهای وارداتی که خرید آنها ذخایر کمیاب ارز را مصرف می‌کند به تثبیت حکومت کمک می‌کنند.
در آگوست 2018، ایالات متحده تحریم‌ها را مجدداً علیه بخش خودروسازی ایران اعمال کرد – بخشی از بسته تحریم‌هایی که واشنگتن پس از خروج از توافق هسته‌ای 2015 دوباره در حال اعمال آنها است. صنعت خودروسازی ایران در درجه اول پاسخگوی نیاز داخلی است و بازار قابل توجهی در خارج از ایران ندارد. این بدان معناست که این صنعت ارز زیادی را وارد کشور نمی‌کند، اما با تامین نیازهای داخلی، نیاز به صرف ارز برای خودروهای وارداتی را از بین می‌‌برد.
با این وجود، این صنعت به شدت به فناوری و قطعات خارجی برای تولید محصولات خود، به ویژه محصولات جدیدتر، متکی است. تحریم‌ها می‌تواند این خریدها را مسدود کند و حاکمیت را مجبور کند که ذخایر ارزی خود را صرف واردات خودروهای خارجی کند.
پیش از این، تولید خودروی ایران در سال مالی 2011-2012 ایران (از مارس تا مارس) مدت کوتاهی پس از آغاز تحریم‌های فلج‌کننده دولت اوباما به اوج خود رسید. پس از آن تولید در نتیجه مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم به شدت کاهش یافت و در سال مالی 2013-2014 به پایین‌ترین حد خود رسید. به لطف توافق هسته‌ای 2015، تولید به اوج قبلی خود در سال مالی 2017-2018 بازگشت. ولی پس از خروج ترامپ از برجام تا سال 2019-2020 تولید این صنعت به نصف کاهش پیدا کرد.
آمار تولید خودروی داخلی (1390-1400)
ایران علیرغم تولید داخلی خود، بین سال‌های 2011 تا 2018، 470000 دستگاه خودرو وارد کرده است. واردات این کشور در سال‌هایی که تولید داخلی خودرو کاهش یافته، افزایش پیدا کرد که نشان می‌دهد کاهش تولید باید با واردات جبران شود.
مقاله مرتبط «آیا قیمت کارخانه‌ای خودروی داخلی گران است؟» مطالعه فرمایید.
در نتیجه تحریم‌هایی که واشنگتن در اوت 2018 دوباره اعمال کرد، بسیاری از خودروسازان بین‌‌المللی ایران را ترک کردند و سرمایه‌گذاری‌های خود را در این کشور متوقف کردند. از جمله مهمترین آنها پژو، رنو و مرسدس بنز بودند. حتی خودروسازان چینی نیز حضور خود در این کشور را به میزان قابل توجهی کاهش داده‌اند.
تحریم‌ها در کاهش تولید خودروسازان ایرانی به میزان قابل توجهی موفق بودند، اما می‌توانند تاثیرات بسیار بیشتری داشته باشند. برای این منظور واشنگتن باید نهادها و افرادی را که قطعات خودرو را به ایران صادر می‌کنند، شناسایی و تحریم کند.
بخش خودروسازی ایران تحت سلطه دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا است که بیش از 90 درصد خودروهای ایران را تولید می‌کنند. واشنگتن هنوز این دو غول و شرکت‌های تابعه آنها را علیرغم نقش عمده در این صنعت (بخشی که تحریم شده) تحریم نکرده است».
بنیاد دفاع از دمکراسی‌ها (به انگلیسی: Foundation for Defense of Democracies ) با کوته‌نوشت FDD یک اندیشکده نومحافظه‌کار مستقر در واشینگتن، دی. سی. است که تمرکز آن بر امنیت ملی و سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا است. گرایش‌های سیاسی آن غیر حزبی، باز جنگ‌طلب یا نومحافظه‌کار توصیف شده‌است.
