حالا برندهای ایرانی پوشاک با پنجاه شعبه فروشگاهی یا بیشتر در کشور فعال هستند. پدیدهای که در تاریخ صنعت پوشاک کشور سابقه ندارد. فروشگاههای زنجیرهای از آنجایی اهمیت دارند که امکان سفارشدهی در مقیاس بزرگ را فراهم کرده و همچنین برندسازی و جلب وفاداری مشتری را ممکن میسازند. با این حال عجیب بود که در نمایشگاه مد و پوشاک امسال خبری از برندهای بزرگ پوشاک نبود و بیشتر غرفهها به تولیدکنندگان کوچکتر یا لباسهای رسمی اختصاص داشت. در صورتی که انتظار میرفت برندهای ایرانی حضور پرقدرتی از خود نشان داده و برنامههای توسعه بازار خود در داخل و خارج را به نمایش بگذارند.
فارغ از این ضعف بزرگ، یازدهمین نمایشگاه مد و پوشاک ایران مجموعه خوبی از توانمندیهای این صنعت در تمام طول زنجیره، از تولیدکنندگان چسب و آستر گرفته تا تولیدکنندگان پوشاک کامل و فعالین صنعت مد و فروش بود. حضور فعال تولیدکنندگان ایرانی در تمام حلقههای این صنعت از نقاط قوت نمایشگاه بود. همچنین به همت انجمن صنایع پوشاک ایران، فضایی برای سخنرانیهای آموزشی ترتیب داده شده بود که مورد استقبال خوبی قرار گرفت.
از برنامههای سخنرانی انجمن صنایع پوشاک ایران استقبال خوبی صورت گرفت
ظاهر چشمنواز
همانطور که از یک نمایشگاه مد و پوشاک انتظار میرود عمده غرفهها از طراحی و ظاهر خوبی برخوردار بودند. تنوع و چینش محصولات در برخی غرفهها چشم نواز بود. در کل نمایشگاه از نظر بصری ظاهر خوب و جذابی داشت. محصولات هم در عمده موارد از کیفیت و ظاهر خوبی برخوردار بودند. هرچند همچنان محصولات با کیفیت و ظاهر متوسط و متوسط به پایین به چشم میخورد. برخی از مسئله به تمایل برخی از تولیدکنندگان به تولید محصولات ارزانقیمت بازمیگردد و بخش دیگر مربوط به حوزههایی است که هنوز تولیدکنندگان ایرانی در آنها عقب هستند.
برای مثال در طراحی و تولید محصولات جین، هم به علت کیفیت پارچه جین و هم به علت طراحی و پیچیدگیهای تولید، هنوز فاصله با رقبای خارجی مشهود است. از طرف دیگر در بسیاری از پوشاک مردانه و زنانه تولیدکنندگان ایرانی به سطح خوبی از طراحی و تولید رسیدهاند. با این حال همچنان در تنوع، کیفیت پارچه و دوخت همچنان با رقبای منطقهای دیده میشود.
پوشاک ایرانی از تنوع و کیفیت خوبی برخوردار بودند
تولید همه چیز
نقطه قوت نمایشگاه امثال حضور تمام حلقههای صنعت پوشاک از تولیدکنندگان خرج کار، چسب و آستر گرفته تا فروشندگان ماشینآلات و نرمافزار فروشگاهی بود. اینکه تولیدکنندگان ایرانی تقریبا در تمام حلفههای صنعت پوشاک فعال هستند مایه امیدواری و خوشحالی بود. لازم به یادآوری است که همزمان با نمایشگاه مد و پوشاک، نمایشگاه صنعت نساجی هم برقرار بود و تولیدکنندگان ایرانی در این حوزه هم بسیار فعال هستند.
جالب اینکه بسیاری از مشاغل مرتبط با تولید پوشاک، مانند چاپ روی پارچه، گلدوزی، خدمات شست، تولید چسب و آستر و طراحی و تولید اتیکت محصول در چند سال اخیر توسعه قابل توجهی یافته است. رونق نسبی صنعت پوشاک و به ویژه ظهور فروشگاههای زنجیرهای بزرگ باعث اقتصادی شدن بسیاری از خدمات پشتیانی این صنعت شده است. هرچند بایستی توجه کرد که صنعت پوشاک نیازمند پارجه و اکسسوری بسیار متنوعی است که نمیتوان انتظار داشت تمام این موارد در داخل کشور تولید شود.
از اینرو بایستی مراقب بود که حمایت از تولیدکنندگان داخلی پارچه و اکسسوری به قیمت محدود شدن دسترسی تولیدکنندگان پوشاک به نهادههای متنوع تمام نشود. در کل میتوان گفت که نمایشگاه پوشاک از نظر تنوع محصول و همچنین حضور تولیدکنندگان ایرانی در تمام حلقههای زنجیره صنعت پوشاک در سطح بسیار خوب و امیدوارکننده قرار داشت. هرچند کوچک بودن تولیدکنندگان و فقدان برندهای بزرگ و مشهور مسئله نگرانکنندهای است.
صنایع مرتبط و پشتیبان صنعت پوشاک هم در نمایشگاه حضور فعالی داشت.
حرف آخر
یازدهمین نمایشگاه صنعت مد و پوشاک نمای تقریبا خوبی از وضعیت صنعت پوشاک کشور بود. تعداد بسیار زیادی از تولیدکنندگان نسبتا کوچک که تقریبا تمام محصولات پوشاک و همچنین حلقههای وابسته به آن را تولید میکنند. ولی همچنان این صنعت از فقدان یکی دو برند بزرگ و ملّی که توانایی تحقیق و توسعه، برندینگ و بازاریابی و در یک کلام تولید و فروش صنعتی در سطح بینالمللی را داشته باشد رنج میبرد.
برندها و فروشگاههای زنجیرهای خوبی در چند سال اخیر در صنعت پوشاک شکل گرفتهاند ولی تعدد بیش از اندازه برندها باعث شده این بخش دچار رقابت مخرب و بیش از اندازه شود و ظهور یکی دو برند بزرگ و رقابتپذیر را مختل کند. در اینجا مانند بسیاری از کشورهای دیگر دولت میتواند با در نظر گرفتن مشوقهایی فرآیند ادغام و اکتساب را به منظور ظهور یکی دو برند بزرگ و ملّی تسهیل کند.